سلامت دندانها در هر مرحله از زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است، اما این اهمیت در دوران کودکی دوچندان میشود. در این سنین، دندانهای شیری نهتنها نقش اساسی در تغذیه و صحبت کردن دارند، بلکه بر روی سلامت عمومی و رشد کودک تأثیر میگذارند. در این راستا، روکشهای دندانی به عنوان یک راهکار کلیدی برای حفظ سلامت این دندانهای جوان مطرح میشوند.
وقتی دندانهای شیری با مشکلاتی مواجه میشوند، این روکشها نهتنها از بروز آسیبهای جدیتر جلوگیری میکنند، بلکه به حفظ عزت نفس و اعتماد به نفس کودک نیز کمک میکنند. در این مقاله به بررسی اهمیت روکش دندان شیری و تأثیر آنها بر سلامت و روحیه کودکان خواهیم پرداخت.
روکشهای دندانی کودکان چیست؟
روکش دندان شیری پوششهای محافظی هستند که برای بازگرداندن عملکرد، ظاهر و یکپارچگی دندان کودک که در اثر پوسیدگی یا آسیب آسیب دیده است، استفاده میشود. آنها به گونهای طراحی شدهاند که روی کل قسمت بالایی دندان، درست بالای خط لثه قرار بگیرند.
ضرورت روکش دندان شیری
روکش دندان شیری برای حفظ سلامت دهان و دندان کودکان بسیار مهم است. آنها نه تنها برای بازیابی شکل، عملکرد و ظاهر دندانهای آسیب دیده یا پوسیده عمل میکنند، بلکه به حفظ فاصله مناسب بین دندانها نیز کمک میکنند، که برای رشد صحیح دندانهای دائمی ضروری است.
انواع روکش دندان شیری
اینها بادوام، مقرون به صرفه هستند و معمولاً برای ترمیم دندانهای خلفی (پشتی) در جایی که زیبایی کمتر نگران کننده است استفاده میشود.
روکشهای کامپوزیت ظاهر زیبایی بیشتری دارند و معمولاً برای دندانهای جلویی استفاده میشوند. آنها از یک رزین کامپوزیت همرنگ دندان ساخته شدهاند که با اسید اچ شده تا به طور ایمن به دندان بچسبد.
روکشهای کامپوزیت ظاهر زیبایی بیشتری دارند و معمولاً برای دندانهای جلویی استفاده میشوند. آنها از یک رزین کامپوزیت همرنگ دندان ساخته شدهاند که با اسید اچ شده تا به طور ایمن به دندان بچسبد.
این روکشها ترمیم قوی و بادوام با ظاهری طبیعیتر از فولاد ضد زنگ ارائه میدهند. آنها از یک پایه فلزی پوشیده شده توسط یک لایه چینی تشکیل شدهاند تا تعادلی بین استحکام و زیبایی شناسی ایجاد کنند.
این روکشها کاملاً از سرامیک یا دی اکسید زیرکونیوم ساخته شدهاند و بهترین نتایج زیبایی را ارائه میدهند. آنها بسیار زیست سازگار، قوی هستند و تطابق رنگی عالی با دندانهای طبیعی دارند و آنها را برای ترمیم دندانهای جلویی ایده آل می کند.
روکشهای پلی کربنات اغلب به عنوان یک راهحل موقت مورد استفاده قرار میگیرند و به سرعت در جای خود قرار میگیرند. این روکشها معمولاً در زمانی که منتظر ساخت روکش دائمیتر هستند، به کار میروند. علاوه بر این، به دلیل شفافیت، ظاهر زیبایی نیز دارند.
هر نوع روکش ویژگیهای خاصی دارد و انتخاب آنها بر اساس عواملی مانند محل قرارگیری دندان، میزان ترمیم مورد نیاز و ملاحظات زیبایی انجام میشود. دندانپزشکان اطفال به دقت این عوامل را ارزیابی میکنند تا مناسبترین نوع روکش را برای هر کودک بهطور جداگانه انتخاب کنند.
مراحل روکش کردن دندان شیری
۱. معاینه و مشاوره اولیه: دندانپزشک سلامت دهان و دندان کودک را ارزیابی کرده و نیاز به روکش را تعیین میکند. این مرحله ممکن است شامل گرفتن عکس اشعه ایکس و بحث در مورد گزینههای درمانی بالقوه با والدین باشد.
۲. آمادهسازی دندان: دندان آسیبدیده تحت بیحسی موضعی تمیز میشود و به شکل مناسبی برای قرار دادن روکش آماده میگردد. این مرحله ممکن است شامل برداشتن بخشهای پوسیده یا ضعیف شده دندان باشد.
۳. قالبگیری و ساخت روکش: برداشتی از دندان آماده شده و دندانهای اطراف آن معمولاً با استفاده از اسکنر دیجیتال یا مواد قالبگیری سنتی گرفته میشود. سپس از این قالب برای ایجاد روکش استفاده میشود که میتواند در آزمایشگاه دندانپزشکی یا در برخی موارد در مطب با فناوری CAD/CAM انجام شود.
۴. قرار دادن موقت روکش: اگر روکش دائمی در آزمایشگاه دندانپزشکی ساخته میشود، در حین ساخت روکش دائمی، یک روکش موقت برای محافظت از دندان قرار داده میشود.
۵. قرار دادن روکش دائمی: پس از آماده شدن، روکش دائمی با استفاده از سیمان دندانی بر روی دندان نصب، تنظیم و باند میشود. این مرحله تضمین میکند که روکش به درستی با بایت و دندانهای مجاور هماهنگ شود.
۶. پیگیری: پس از قرار دادن روکش، ممکن است برای اطمینان از سلامت دندان و عملکرد روکش، بازدیدهای بعدی لازم باشد.
مزایا و معایب روکش دندان شیریدندان
مزایا:
- محافظت: روکشها از دندان زیرین در برابر پوسیدگی و آسیبهای بیشتر محافظت میکنند.
- دوام: این روکشها راه حلی طولانیمدت برای دندانهای آسیبدیده فراهم میکنند و به اندازه کافی مقاوم هستند تا در برابر نیروهای جویدن در دهان کودک تاب بیاورند.
- زیبایی: به ویژه در مورد روکشهای کامپوزیت یا سرامیکی، این روکشها میتوانند به طور چشمگیری ظاهر دندان کودک را بهبود بخشند.
- حفظ سلامت دندان: روکشها به حفظ فضای دندانهای دائمی کمک میکنند و از تراز مناسب و بایت صحیح دندانها حمایت میکنند.
معایب:
- تهاجمی بودن: این روش نیازمند برداشت ساختار دندان است که غیرقابلبرگشت میباشد.
- هزینه: روکشهای دندانی ممکن است هزینهبر باشند، بهویژه اگر از مواد پیشرفته استفاده شود.
- پتانسیل حساسیت: برخی از کودکان ممکن است پس از قرار دادن روکش، حساسیت یا ناراحتی را تجربه کنند.
- خطر آسیب: باوجود دوام روکشها، آنها تخریبناپذیر نیستند و ممکن است دچار شکستگی یا جدا شدن از جای خود شوند که نیاز به تعمیر یا تعویض دارند.
مشکلات پس از روکش کردن دندان شیری
حساسیت دندان: پس از دریافت روکش، برخی از کودکان ممکن است نسبت به غذاهای گرم و سرد و یا شیرین حساسیت نشان دهند. گرم و سرد شدن دندان معمولاً با گذشت زمان کاهش مییابد، اما در ابتدا میتواند برای کودک ناراحتکننده باشد.
روکش دندان شیری لب پر شده: این مشکل میتواند به دلایل مختلفی از جمله ضربه، فشار زیاد در هنگام جویدن یا استفاده از غذاهای سفت و چسبناک رخ دهد. لبپر شدن روکش ممکن است باعث ایجاد ناراحتی برای کودک شود و نیاز به مشاوره فوری دندانپزشک برای ارزیابی و درمان مناسب دارد.
روکش دندان شیری شل: روکشها ممکن است بهمرورزمان شل شوند، به ویژه اگر سیمان (چسب روکش) دندانی خراب شود یا کودک به طور مکرر غذاهای سفت را بجود.
در آمدن روکش دندان شیری: در برخی موارد، روکش ممکن است به طور کامل از جای خود خارج شود. این مشکل معمولاً به دلیل اتصال نامناسب، ضعیف شدن سیمان دندانی یا پوسیدگی بیشتر در زیر روکش ایجاد میشود.
مراقبت از روکش دندان شیری
بهداشت خوب دهان: مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن برای جلوگیری از پوسیدگی در اطراف روکش و تضمین طول عمر کار دندان ضروری است. از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید برای محافظت از دندانها و لثههای اطراف استفاده کنید.
از غذاهای سفت و چسبناک خودداری کنید: برای جلوگیری از آسیب دیدن روکش، به کودک توصیه کنید از جویدن آبنباتهای سفت، یخ یا سایر اشیاء سخت خودداری کند. غذاهای چسبنده همچنین میتوانند روکش را بکشند و خطر کنده شدن آن را نیز به همراه دارند.
معاینات منظم دندانپزشکی: مراجعه منظم به دندانپزشک بسیار مهم است. دندانپزشک وضعیت روکش و دندان زیرین را بررسی می کند تا مطمئن شود همه چیز پایدار و سالم است.
در صورت بروز مشکل، مشاوره فوری: اگر کودک هر گونه درد را تجربه کرد، یا اگر روکش به نظر شل یا افتاد، تماس با دندانپزشک در اسرع وقت برای مداخله به موقع مهم است.
این اقدامات پیشگیرانه و پاسخ سریع به مسائل در مدیریت موثر روکشهای دندانی کودکان کلیدی هستند و تضمین میکنند که بدون ایجاد مشکلات اضافی برای سلامت دهان، هدف خود را برآورده میکنند.
هزینه روکش دندان شیری
هزینه روکش دندان شیری به عوامل متعددی مانند نوع روکش، موقعیت کلینیک دندانپزشکی، پیچیدگی درمان و پوشش بیمهای بستگی دارد و ممکن است تفاوت زیادی داشته باشد. به طور کلی، روکشهای فولادی ضد زنگ اقتصادیترین گزینه هستند، در حالی که روکشهای سرامیکی و زیرکونیایی به دلیل ظاهر زیبا و قیمت بالای مواد، هزینه بیشتری دارند.
سوالات متداول روکش دندان
اکثر کودکان به سرعت با کمترین ناراحتی بهبود مییابند. دندانپزشک شما ممکن است غذاهای نرم را برای چند روز اول پس از عمل توصیه کند.
بله، روکشها را میتوان روی دندانهای شیری جلویی استفاده کرد، مخصوصاً زمانی که پوسیدگی یا آسیب قابل توجهی وجود داشته باشد که یک پر کردن ساده نتواند آن را ترمیم کند.
روکشهای کودکان را میتوان از فولاد ضد زنگ، کامپوزیت، سرامیک یا پلی کربنات ساخت. روکشهای فولادی ضد زنگ فلزی هستند، در حالی که روکشهای کامپوزیت، سرامیکی و زیرکونیایی برای مطابقت با رنگ دندانهای طبیعی طراحی شدهاند.
بله، روکشهای سفید ساخته شده از کامپوزیت، سرامیک یا زیرکونیا موجود هستند و به دلیل ظاهر طبیعی، انتخابهای محبوبی برای دندانهای جلو هستند.
بستگی به نوع روکش و امکانات مطب دندانپزشکی دارد. برخی از روکشها مانند فولاد ضد زنگ را میتوان در یک بار بازدید قرار داد، در حالی که برخی دیگر مانند روکشهای سرامیکی ممکن است نیاز به دو بار بازدید داشته باشند.
بله، برداشتن دندان کودک معمولاً برای ایجاد روکش کاملاً مناسب ضروری است.
روکش کردن دندان شیری بعد از کانال ریشه برای محافظت از آسیب بیشتر، رواج دادن دندان شیری به دلیل شکنندهتر شدن دندان، معمول است.
اگر به درستی نصب نشود، روکشها میتوانند شکافهایی ایجاد کنند که غذا را به دام میاندازد و منجر به بوی بد دهان میشود. رعایت منظم بهداشت دندان میتواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
این عمل معمولاً با بی حسی موضعی انجام میشود و بدون درد است. ناراحتی خفیف پس از از بین رفتن بیهوشی طبیعی است.
در حالی که نادر است، ممکن است روکش شل شود و به خطر خفگی تبدیل شود. معاینات منظم دندانپزشکی اطمینان حاصل می کند که روکش دندان ایمن باقی میماند.
خیر، روکشها طوری طراحی شدهاند که بهطور طبیعی با دندان شیری در زمان مناسب بیفتند.
بهداشت نامناسب دهان، مصرف مکرر غذاهای شیرین و فلوراید کافی، همگی میتوانند به پوسیدگی دندان کمک کنند.
روکشها معمولاً تا زمانی که دندان شیری به طور طبیعی بیفتد باقی میمانند تا جایی برای دندان دائمی باز شود.
با دندانپزشک اطفال مشورت کنید که بتواند پوسیدگی را ارزیابی کند و بهترین درمان را که ممکن است شامل پرکردن یا روکش باشد، توصیه کند.
برای محافظت از دندان در برابر پوسیدگی بیشتر، فضایی را برای دندانهای دائمی حفظ کنید و از عملکرد مناسب جویدن اطمینان حاصل کنید.
نگهداری از دندان شیری برای جویدن صحیح، رشد گفتار و بهعنوان جایگاهی برای دندان دائمی مهم است.
معمولاً تا زمانی که دندان شیری به طور طبیعی لایه برداری شود (بیافتد) باقی میمانند تا فضایی برای دندان دائمی مربوطه ایجاد شود.