در کلینیک دندانپزشکی دکتر بیاتی، ما به ارائه خدمات تخصصی، دقیق و دلسوزانه در تمام زمینههای سلامت دهان و دندان افتخار میکنیم. یکی از مشکلات شایع اما اغلب نادیدهگرفتهشدهای که در سالهای اخیر با افزایش چشمگیری مواجه شده، عفونت قارچی دهان و زبان یا همان برفک دهان است.
این نوع عفونت میتواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد؛ از نوزادان و کودکان گرفته تا سالمندان. در صورتی که به موقع درمان نشود، ممکن است باعث ایجاد ناراحتی، التهاب و اختلال در تغذیه و صحبت کردن شود.
خوشبختانه، تیم متخصص ما با بهرهگیری از تجهیزات تشخیصی پیشرفته و پروتکلهای درمانی اختصاصی، قادر است بهصورت مؤثر این نوع عفونت را شناسایی و درمان کند. هدف ما تنها رفع علائم نیست، بلکه تضمین بهبودی کامل و پیشگیری از بازگشت بیماری است.
در این راهنمای جامع، به بررسی همه جنبههای مرتبط با عفونتهای قارچی دهان و زبان میپردازیم؛ از علل بروز و نشانههای هشداردهنده تا روشهای درمان حرفهای که در کلینیک دکتر بیاتی در دسترس شما قرار دارد.
آشنایی با عفونت قارچی دهان
عفونت های قارچی دهان در اثر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا، که بیشتر کاندیدا آلبیکنس است، ایجاد می شود. این قارچ به طور طبیعی در دهان و دستگاه گوارش وجود دارد، اما در شرایط خاصی می تواند تکثیر شود و باعث عفونت شود. رشد بیش از حد کاندیدا می تواند منجر به ایجاد لکه های سفید یا زرد رنگ بر روی زبان، گونه های داخلی، لثه ها، لوزه ها یا سقف دهان شود.
علل عفونت قارچی دهان
عوامل متعددی می توانند در ایجاد عفونت های قارچی دهان نقش داشته باشند. این شامل:
سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS یا تحت شیمی درمانی، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های قارچی دهان هستند.
داروها: برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروئیدها می توانند تعادل طبیعی میکروارگانیسم ها را در دهان مختل کنند و خطر رشد بیش از حد قارچ ها را افزایش دهند.
شرایط پزشکی: شرایطی مانند دیابت، خشکی دهان (خشکی دهان) و عدم تعادل هورمونی می تواند محیطی مناسب برای رشد قارچ ایجاد کند.
بهداشت ضعیف دهان: اقدامات ناکافی بهداشت دهان می تواند منجر به تجمع باکتری ها و مخمرها در دهان شود و خطر عفونت را افزایش دهد.
عفونت قارچی دهان در گروههای خاص
برخی افراد نسبت به دیگران در برابر عفونت قارچی دهان آسیبپذیرتر هستند و به مراقبتهای خاصتری نیاز دارند.
نوزادان و کودکان معمولاً در ماههای اول زندگی بیشتر در معرض برفک قرار دارند، چراکه سیستم ایمنی آنها هنوز کامل شکل نگرفته است. لکههای سفید روی زبان، بیقراری هنگام شیر خوردن و همزمانی با بثورات پوشک از علائم رایجاند. درمانهای خفیف اغلب مؤثرند، اما استریل کردن پستانک و شیشه شیر نقش مهمی در پیشگیری از عفونت مجدد دارد.
زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی مستعد عفونت دهانی هستند. افزایش استروژن و تغییر در بزاق میتواند محیط مناسبی برای رشد کاندیدا فراهم کند. استفاده از داروهای بیخطر ضدقارچ و رعایت بهداشت دهان، اهمیت ویژهای در این دوران دارد.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند بیماران مبتلا به HIV، افراد تحت شیمیدرمانی یا مصرفکنندگان داروهای سرکوبگر ایمنی در معرض خطر بالاتری هستند. در این موارد، عفونت میتواند مزمن یا سیستمیک شود. معاینات منظم، مراقبت روزانه و درمان بهموقع در این گروهها حیاتی است. گاهی نیز نیاز به درمان طولانیمدت ضدقارچ و تغییرات رژیم غذایی وجود دارد.
۵ نوع قارچ دهان که باید بشناسید
عفونتهای قارچی گلو به یک شکل محدود نمیشوند. درک این تفاوتها به تضمین تشخیص صحیح و درمان هدفمند کمک میکند.
عفونتهای قارچی دهان، بهویژه ناشی از قارچ کاندیدا، تنها یک نوع مشخص ندارند و به اشکال گوناگون بروز میکنند. آگاهی از تفاوتهای این اشکال به تشخیص دقیق و تجویز درمان مناسب کمک شایانی میکند. در ادامه، با رایجترین انواع کاندیدیازیس ناحیه دهان و گلو آشنا میشوید:
۱- کاندیدیازیس هایپرپلاستیک (Hyperplastic Candidiasis): در این شکل، ضایعهای سفید، ضخیم و پایدار دیده میشود که برخلاف سایر انواع، قابل پاکسازی نیست. بهدلیل شباهت آن با ضایعات پیشسرطانی، معمولاً نیاز به بررسی دقیقتر از طریق نمونهبرداری (بیوپسی) دارد.
۲- شیلیت زاویهای (Angular Cheilitis): این حالت بهصورت ترک، قرمزی و التهاب دردناک در گوشههای دهان ظاهر میشود و معمولاً ناشی از تجمع قارچ یا باکتری در این نواحی است. گاهی اوقات با عفونت باکتریایی همزمان نیز همراه میشود و نیاز به درمان ترکیبی پزشکی مؤثر دارد.
۳- کاندیدیازیس اریتماتوز (آتروفیک) (Erythematous/Atrophic Candidiasis): این نوع با لکههای قرمز، دردناک و التهابی در مخاط دهان بروز میکند که ممکن است با زخم یا سوزش اشتباه گرفته شود. افراد دارای دندان مصنوعی یا مصرفکنندگان اسپری استروئیدی بیشتر در معرض عفونت هستند.
۴- کاندیدیازیس غشای کاذب (Pseudomembranous Candidiasis): این نوع، شناختهشدهترین فرم برفک دهان است و با پلاکهای سفید و ضخیمی همراه است که میتوان آنها را بهآرامی از سطح مخاط جدا کرد. بیشتر در بیمارانی دیده میشود که آنتیبیوتیک مصرف میکنند یا از ضعف سیستم ایمنی رنج میبرند.
۵- کاندیدیازیس مخاطی-پوستی مزمن (Chronic Mucocutaneous Candidiasis): این نوع نادر و شدید اغلب به دلیل اختلالات ژنتیکی سیستم ایمنی بروز میکند و نواحی مختلف بدن مانند دهان، گلو، پوست و ناخنها را همزمان درگیر میسازد. ضایعات معمولاً شدید، مقاوم و عودکننده هستند و درمان نیازمند بررسی تخصصی چندجانبه است.
در صورت مشاهده هرگونه نشانهای از عفونتهای قارچی دهان یا گلو، مراجعه به متخصص جهت تشخیص دقیق و شروع بهموقع درمان ضروری است. تیم تخصصی کلینیک دکتر بیاتی آماده است تا با بهرهگیری از تجربه بالینی و تجهیزات پیشرفته، این شرایط را بهصورت هدفمند و مؤثر درمان کند.
علائم و نشانه های عفونت قارچی دهان
برای کمک به تشخیص زودهنگام، جدول زیر شایعترین علائم مرتبط با عفونتهای قارچی دهان، ظاهر آنها و سطح شدتشان را تشریح میکند:
علامت | توضیحات و محل | سطح شدت |
---|---|---|
لکههای سفید | نقاط کرمرنگ و شبیه به پنیر کاتیج (پنیر کلبه) – زبان، گونهها، لثهها، گلو | خفیف تا متوسط |
احساس سوزش | درد یا تحریک هنگام خوردن یا صحبت کردن – زبان و کام | متوسط |
قرمزی یا درد | التهاب و قرمزی در زیر پوشش سفید رنگ – داخل گونهها، زیر زبان | خفیف تا شدید |
ترک در گوشههای دهان | شکافهای دردناک که با نام شilit زاویهای نیز شناخته میشوند – گوشههای دهان | خفیف |
دشواری در بلع | احساس گرفتگی یا انسداد هنگام بلعیدن – گلو | شدید (در صورت عدم درمان) |
طعم فلزی یا ناخوشایند | طعم بد مداوم یا از دست دادن کامل حس چشایی – کل دهان | خفیف تا متوسط |
خشکی دهان | کاهش بزاق که رشد قارچ را آسانتر میکند – کل حفره دهان | خفیف تا متوسط |
تشخیص عفونت قارچی دهان
تشخیص صحیح عفونت قارچی دهان بر اساس معاینه بالینی و آزمایشهای تکمیلی است. دندانپزشکان معمولاً با مشاهده لکههای سفید، قرمزی یا ترک در گوشههای لب کار را آغاز میکنند. این علائم بیشتر روی زبان، بخش داخلی گونهها و سقف دهان ظاهر میشوند و در اغلب موارد با یک دستمال قابل پاک شدن هستند که سطحی قرمز یا حتی خونریزیدهنده از خود باقی میگذارند، این یکی از نشانههای ابتدایی برفک است.
برای تأیید نهایی، نمونهای از ضایعه برداشته شده و زیر میکروسکوپ بررسی میشود. در این بررسی معمولاً رشتههای قارچی یا اسپورهای کاندیدا شناسایی میگردند. در موارد شدیدتر یا مکرر، کشت قارچ انجام میشود تا نوع دقیق گونه قارچی مشخص شده و گونههای مقاوم شناسایی شوند. همچنین در افرادی با ضعف سیستم ایمنی، آزمایش خون برای بررسی گسترش عفونت به کل بدن ممکن است ضروری باشد.
بسیار مهم است که عفونت قارچی دهان از سایر بیماریهای دهانی تشخیص داده شود. برخی بیماریها مانند لکوپلاکی، لیکن پلان و زبان جغرافیایی علائمی شبیه برفک دارند اما دلایل و درمانهای متفاوتی دارند. بهعنوان نمونه، لکوپلاکی لکههای سفید ضخیمی ایجاد میکند که قابل پاک کردن نیستند. در حالیکه ضایعات برفک معمولاً نرم، قابل برداشتن و همراه با احساس سوزش یا ناراحتی هستند.
تشخیص دقیق، زمینه را برای انتخاب درمان مناسب فراهم میسازد و از مصرف بیمورد داروهای نامناسب جلوگیری کرده و روند بهبودی را تسریع میکند.
گزینه های درمانی برای عفونت های قارچی دهان
درمان عفونت های قارچی دهان معمولاً شامل داروهای ضد قارچی است که می توانند به صورت موضعی یا خوراکی تجویز شوند. انتخاب درمان به شدت عفونت و سلامت کلی فرد بستگی دارد. گزینه های درمانی رایج عبارتند از:
- دهان شویه یا قرص های ضد قارچ
- کرم ها یا پمادهای ضد قارچ موضعی
- داروهای ضد قارچ خوراکی
درمانهای خانگی و طبیعی
بسیاری از افراد بهدنبال روشهای مکمل یا طبیعی برای درمان عفونت قارچی دهان، به سراغ درمانهای خانگی میروند که میتوانند در کنار داروهای ضد قارچ تجویزی، مؤثر باشند.
آبنمک: محلولی از نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم میتواند التهاب را کاهش دهد و محیط دهان را برای قارچها نامطلوب کند.
جوش شیرین: خاصیت ضدقارچ داشته و با ترکیب یک قاشق چایخوری در آب، میتوان تعادل pH دهان را تنظیم کرد.
سرکه سیب: با خاصیت ضد میکروبی، با رقیق کردن آن در آب میتوان از آن بهعنوان دهانشویه طبیعی استفاده کرد (بدون بلعیدن).
ماست پروبیوتیک: باکتریهای مفید مانند لاکتوباسیلوس را وارد بدن میکند که میتوانند با قارچها رقابت کنند و تعادل را بازگردانند.
روغن نارگیل: بهخصوص از طریق روش «اویل پولینگ» (شستوشوی دهان با روغن)، با خواص ضدالتهاب و ضدقارچ، حجم قارچها را کاهش میدهد.
این روشها بهعنوان مکمل عمل کرده و نباید جایگزین درمانهای دارویی شوند، بهخصوص در موارد شدید. اما در صورت استفاده صحیح، میتوانند باعث بهبود سریعتر و افزایش راحتی بیمار شوند.
پیشگیری از عفونت قارچی دهان
پیشگیری مؤثر از عفونت قارچی دهان نیازمند ایجاد عادتهای منظم روزانه برای تقویت دفاع طبیعی بدن و حفظ تعادل محیط دهان است. اساس این کار رعایت دقیق بهداشت دهان است: مسواک زدن دوبار در روز با مسواک نرم، استفاده منظم از نخ دندان و تمیز کردن زبان نقش کلیدی دارند. برای افراد دارای دندان مصنوعی، تمیز کردن کامل روزانه و عدم استفاده هنگام خواب ضروری است.
مدیریت بیماریهای زمینهای مانند دیابت نیز در کاهش خطر عفونت کاندیدایی دهان اهمیت بالایی دارد. قند خون بالا میتواند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و شرایط ایدهآلی برای رشد قارچها فراهم کند. بنابراین کنترل قند با رژیم غذایی، دارو و سبک زندگی توصیه میشود.
تغییر در رژیم غذایی نیز مؤثر است. کاهش مصرف قند و کربوهیدراتهای فرآوریشده میتواند منبع غذایی قارچها را محدود کند. افزودن مواد غذایی پر فیبر، تخمیرشده و سبزیجات غنی از آنتیاکسیدان نیز باعث تقویت سیستم ایمنی میشود. همچنین نوشیدن آب کافی برای حفظ جریان بزاق که دفاع طبیعی بدن است، توصیه میشود.
با رعایت این نکات، احتمال ابتلا به برفک دهان به میزان قابل توجهی کاهش مییابد، بهویژه در شرایطی مانند بیماری، استرس یا مصرف آنتیبیوتیک که ایمنی بدن را کاهش میدهند.
عوارض و زمان درخواست کمک پزشکی
اگر عفونت ادامه یابد، به سایر قسمتهای بدن سرایت کند، یا بر افرادی با سیستم ایمنی ضعیف تأثیر بگذارد، ممکن است نیاز به مراقبت فوری پزشکی داشته باشد. اگر علائم مداوم را تجربه می کنید یا نگرانی دارید، توصیه می شود با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
قارچ روی زبان: علل و نشانهها
عفونتهای قارچی زبان معمولاً در اثر عدم تعادل در میکروبیوم دهان ایجاد میشوند که به قارچ کاندیدا آلبیکنس اجازه رشد بیرویه میدهد. این عدم تعادل ممکن است ناشی از استفاده طولانیمدت از آنتیبیوتیکها، اسپریهای استروئیدی استنشاقی یا بهداشت ضعیف دهان و دندان باشد.
افرادی که دچار خشکی دهان، دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف هستند، به ویژه در معرض قارچ زبان قرار دارند. بارزترین علامت، یک پوشش ضخیم سفید یا زرد رنگ است که روی سطح زبان تشکیل میشود و گاهی با قرمزی، تورم یا احساس سوزش همراه است. بیماران اغلب از یک ناراحتی یا تحریک مداوم صحبت میکنند که هنگام خوردن یا صحبت کردن بدتر میشود.
در برخی موارد، ممکن است حس چشایی تغییر کند یا به طور کامل از بین برود. این علائم، اگرچه در ابتدا خفیف هستند، اما در صورت نادیده گرفته شدن میتوانند به طور قابل توجهی آزاردهندهتر شوند و منجر به مشکلاتی در بلع، صحبت کردن یا حفظ عملکردهای طبیعی دهان گردند. ارزیابی و مداخله بهموقع میتواند از گسترش عفونت به سایر قسمتهای دهان و گلو جلوگیری کند.
عفونت قارچی زبان و راههای درمان آن
در کلینیک دندانپزشکی دکتر بیاتی، ما با یک استراتژی درمانی جامع به عفونتهای قارچی زبان میپردازیم که هدف آن هم تسکین علائم و هم پیشگیری بلندمدت است. فاز اولیه شامل تشخیص دقیق از طریق ارزیابی بالینی و در صورت لزوم، آزمایشهای آزمایشگاهی است. پس از تأیید وجود کاندیدا، داروهای ضد قارچ موضعی مانند ژلها یا دهانشویههای خوراکی تجویز میشود.
در موارد شدیدتر یا مقاومتر، ممکن است نیاز به قرصهای ضد قارچ سیستمیک باشد. فراتر از دارو، ما تأکید زیادی بر بهبود عادات بهداشت دهان و دندان داریم. به بیماران توصیه میشود روزانه زبان خود را تمیز کنند، بدن خود را هیدراته نگه دارند و از غذاهای شیرین یا اسیدی که رشد قارچ را تقویت میکنند، پرهیز نمایند.
ما همچنین به عوامل زمینهساز مانند دندانهای مصنوعی نامناسب یا خشکی دهان با راهحلهای مناسب رسیدگی میکنیم. در مواردی که کمبود آهن، فولات یا ویتامین B12 تشخیص داده شود، حمایت تغذیهای توصیه میگردد. بیشتر موارد طی چند روز پس از شروع درمان بهبود مییابند، اگرچه تکمیل دوره کامل درمانی برای جلوگیری از عود مجدد ضروری است.
قارچ زبان چگونه ایجاد میشود؟
قارچ زبان معمولاً زمانی ایجاد میشود که دفاع طبیعی دهان ضعیف شده و به قارچهای فرصتطلبی مانند کاندیدا آلبیکنس اجازه میدهد فراتر از حد طبیعی خود رشد کنند. در شرایط سالم، این قارچها به طور بیضرر در کنار باکتریهای دهان زندگی میکنند، اما یک اختلال مانند کاهش باکتریهای مفید در اثر مصرف آنتیبیوتیکها، تغییرات هورمونی یا سرکوب سیستم ایمنی میتواند به کاندیدا برتری دهد.
این رشد بیش از حد اغلب به صورت یک پوشش ظریف روی زبان شروع میشود و ممکن است به سرعت به لکههای برجستهتر، التهاب و ناراحتی تبدیل شود. عواملی مانند دندانهای مصنوعی که به خوبی نگهداری نمیشوند، مصرف مکرر غذاهای پرقند، سیگار کشیدن یا حتی جریان ناکافی بزاق به دلیل شرایط پزشکی، میتوانند محیطی ایدهآل برای تکثیر قارچ ایجاد کنند.
زبان، به دلیل عروق فراوان و تماس مداوم با غذا، بزاق و هوا، به طور خاص مستعد میشود. اگر در مراحل اولیه درمان نشود، به ویژه در افراد آسیبپذیر عفونت میتواند به عمق حفره دهان گسترش یابد یا حتی به گلو و مری برسد.
قارچ گلو چیست و چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
قارچ گلو که از نظر پزشکی به آن کاندیدیازیس اوروفارنژیال گفته میشود، عفونتی است که در اثر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکنس در گلو و ناحیه فوقانی حلق ایجاد میشود. این وضعیت در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف یا کسانی که از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی بدون شستشوی دهان پس از مصرف استفاده میکنند، شایعتر است.
بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن، به ویژه آنهایی که تحت درمان سرطان هستند یا با دیابت کنترلنشده زندگی میکنند، به طور خاص مستعد هستند. عفونت معمولاً با احساس خشکی یا تحریک در گلو آغاز میشود و به دنبال آن لکههای سفید یا زرد رنگ روی لوزهها، کام نرم یا پشت زبان ایجاد میشود.
با پیشرفت بیماری، میتواند منجر به دشواری در بلع، درد هنگام غذا خوردن و حتی تغییر صدا به دلیل التهاب شود. در موارد شدید، عفونت ممکن است به مری گسترش یابد و عوارض عمیقتری ایجاد کند. قارچ گلو در صورت عدم درمان، نه تنها بر سلامت دهان تأثیر میگذارد، بلکه میتواند تغذیه مناسب را مختل کرده، حساسیت به سایر عفونتها را افزایش دهد و ناراحتی قابل توجهی در زندگی روزمره ایجاد کند.
درمان عفونتهای قارچی گلو: روشها و نکات ضروری
در کلینیک دندانپزشکی دکتر بیاتی، ما یک رویکرد درمانی ساختاریافته برای عفونتهای قارچی گلو ارائه میدهیم که درمان پزشکی را با تنظیمات سبک زندگی ترکیب میکند.
درمان اصلی شامل داروهای ضد قارچ چه به صورت محلولهای موضعی مانند دهانشویهها و ژلها و چه درمانهای سیستمیک مانند فلوکونازول خوراکی در موارد پیشرفتهتراست. متخصصان ما دوز و مدت زمان درمان را بر اساس وضعیت ایمنی بیمار و وسعت عفونت تنظیم میکنند.
علاوه بر دارو، ما به عوامل زمینهساز مانند بهداشت ضعیف دهان، خشکی دهان، نامناسب بودن دندان مصنوعی یا کمبودهای تغذیهای رسیدگی میکنیم. برای بیمارانی که از اسپریهای استروئیدی استنشاقی استفاده میکنند، پروتکلهای شستشوی مناسب دهان را برای جلوگیری از تجمع قارچ توصیه میکنیم.
همچنین کنترل سطح قند خون در بیماران دیابتی برای کاهش عود بیماری بسیار مهم است. در طول دوره درمان، ما فرآیند بهبودی را به دقت زیر نظر گرفته و بر پیگیریهای منظم برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از عفونتهای مزمن یا مکرر تأکید میکنیم.
نتیجه
عفونتهای قارچی دهان و گلو، اگرچه شایع هستند، اما با تشخیص صحیح و درمان حرفهای کاملاً قابل کنترل میباشند. نادیده گرفتن این علائم میتواند منجر به ناراحتی مزمن و عوارض جدیتر، به ویژه در افراد آسیبپذیر شود. رویکرد جامع کلینیک دکتر بیاتی، که ترکیبی از درمان دارویی پیشرفته و اصلاح سبک زندگی است، تضمینکننده بهبودی کامل و جلوگیری از بازگشت بیماری است. بنابراین، مراجعه به متخصص برای دریافت یک برنامه درمانی سفارشی، هوشمندانهترین قدم برای بازگرداندن سلامت و راحتی دهان و دندان شماست.
سوالات متداول عفونت قارچی دهان
عفونت های قارچی دهان عموماً مسری تلقی نمی شوند. با این حال، در برخی موارد، آنها می توانند از طریق تماس مستقیم، مانند در طول تماس نزدیک دهانی یا شیردهی، منتقل شوند.
در حالی که استرس به تنهایی باعث عفونت قارچی دهان نمی شود، می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و افراد را مستعد ابتلا به عفونت ها از جمله عفونت های قارچی دهان کند.
در حالی که درمانهای خانگی میتوانند تسکین موقتی ایجاد کنند، مهم است که برای تشخیص و درمان مناسب به دنبال مشاوره پزشکی باشید. برخی از درمانهای خانگی که ممکن است به شما کمک کند شامل شستشو با آب نمک یا استفاده از عوامل ضد قارچی طبیعی مانند روغن درخت چای (رقیقشده) است.
بله، برفک دهان در نوزادان و خردسالان نسبتا شایع است. این می تواند در دوران شیردهی یا اگر کودک از پستانک یا شیشه شیری استفاده می کند که به درستی استریل نشده است رخ دهد.
بله، عفونتهای قارچی دهان میتوانند عود کنند، بهویژه در افرادی که شرایط پزشکی زمینهای دارند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند. درمان مناسب، بهداشت خوب دهان و اقدامات پیشگیرانه می تواند به کاهش خطر عود کمک کند.
چه کسانی بیشتر در معرض برفک دهان هستند؟
بله، از طریق بوسیدن یا استفاده از وسایل مشترک قابل انتقال است، بهویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف.
چطور میتوان از برفک دهان پیشگیری کرد؟
نوزادان، سالمندان، دیابتیها، افراد دارای دندان مصنوعی و کسانی که ایمنی ضعیف دارند بیشتر در معرض هستند.
با رعایت بهداشت دهان، کنترل قند خون، کاهش مصرف قند و پرهیز از مصرف بیرویه آنتیبیوتیک.
در موارد خفیف با روشهایی مانند آبنمک و ماست پروبیوتیک، اما در موارد مکرر نیاز به داروی ضدقارچ است.
نایستاتین، قرص کلوتریمازول، فلوکونازول و در موارد مقاوم، ایتراکونازول تجویز میشوند.
در بیشتر موارد با درمان مناسب طی ۷ تا ۱۴ روز بهبود مییابد، موارد شدید ممکن است طولانیتر شوند.
بله، آنتیبیوتیکهای وسیعالطیف میتوانند تعادل باکتریهای دهان را بههم زده و موجب رشد قارچ شوند.
با مشاهده لکههای سفید روی زبان و گونهها و تأیید با تست ملایم خراش دهانی.
در صورت وجود علائم یا تکرار عفونت، بررسی و درمان هر دو نفر توصیه میشود.
آیا رژیم غذایی در درمان یا پیشگیری نقش دارد؟
برفک لکههای سفید قابل برداشت دارد، آفت زخمهای کوچک با حاشیه قرمز و بدون منشأ قارچی است.
بله، رژیم کم قند و سرشار از فیبر و پروبیوتیکها به تقویت سیستم ایمنی و کنترل قارچ کمک میکند.
دهانشویههای ضدقارچ ایمن و رعایت دقیق بهداشت دهان توصیه میشود؛ مشورت با پزشک ضروری است.
دهانشویههای ضدقارچ مفیدند، اما دهانشویههای عمومی بهتنهایی کفایت نمیکنند.
اگر علائم بیش از یک هفته ادامه یابد یا در بلع مشکل ایجاد کند، مراجعه فوری توصیه میشود.
اگرچه در افراد سالم خطرناک نیست، اما برفک دهان در بیماران با سیستم ایمنی ضعیف میتواند شدید شده یا گسترش یابد و همیشه باید به درستی درمان شود.
قارچ دهان یا کاندیدیازیس دهانی، با داروهای ضد قارچ مانند ژلها یا قرصهای خوراکی، همراه با بهبود بهداشت دهان و کنترل عوامل زمینهای سلامت، درمان میشود.
قارچ زبان معمولاً ناشی از ضعف سیستم ایمنی، بهداشت ضعیف دهان، مصرف آنتیبیوتیک، خشکی دهان یا شرایطی مانند دیابت است که محافظت بزاق را کاهش میدهد.
بله، درمان به شدت آن بستگی دارد. موارد خفیف ممکن است به داروهای ضد قارچ موضعی پاسخ دهند، اما عفونتهای جدیتر به درمان سیستمیک و مدیریت شرایط زمینهای نیاز دارند.
درمان شامل داروهای ضد قارچ، دهانشویهها و شناسایی و اصلاح عوامل خطر مانند خشکی دهان، دندانهای مصنوعی یا سرکوب سیستم ایمنی است.
در بزرگسالان، قارچ دهان اغلب با مسائل سلامت سیستمیک، داروها یا عادات سبک زندگی مرتبط است و ممکن است نسبت به کودکان یا نوزادان به مدیریت جامعتری نیاز داشته باشد.