درد دندان ممکن است به طور ناگهانی بروز کند و باعث ناراحتی شدید و اختلال در زندگی روزمره شود. اگرچه دلایل اصلی درد دندان معمولاً به مشکلات دندانی مانند پوسیدگی، عفونت یا بیماری لثه مربوط می‌شود، اما انتخاب‌های غذایی نیز می‌توانند در تسکین این درد نقش داشته باشند.
بهترین غذا برای دندان درد، غذاهای نرم و ملایم هستند که نیازی به جویدن زیاد نداشته باشند. این غذاها علاوه بر اینکه درد را کاهش می‌دهند، به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها نیز کمک می‌کنند. در این مقاله به بررسی انواع غذاهایی می‌پردازیم که می‌توانند به طور طبیعی درد دندان را کاهش دهند و همچنین غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب کرد تا درد تشدید نشود.
بعد از کشیدن دندان چه چیزهایی می توان خورد؟
بعد از کشیدن دندان، مراقبت از سلامت دهان بسیار مهم است، به ویژه در انتخاب غذاهایی که می‌خورید تا از بروز مشکلات جلوگیری کنید. در اینجا برخی از غذاهایی که معمولاً پس از کشیدن دندان ایمن هستند، آورده شده است:
غذاهای نرم: بلافاصله بعد از کشیدن دندان، بهتر است غذاهای نرم و راحت برای جویدن مصرف کنید. از جمله می‌توان به ماست، سس سیب، پوره سیب‌زمینی، سوپ و اسموتی اشاره کرد.
غذاهای خنک: بستنی (بدون مغز و قطعات سخت) و اسموتی‌ها می‌توانند به تسکین محل کشیدن دندان کمک کنند. با این حال، از استفاده از نی خودداری کنید، زیرا مکش می‌تواند لخته خونی که در حفره ایجاد می‌شود را جابجا کرده و باعث بروز عارضه خشک شدن حفره شود.
غذاهای ولرم: سوپ‌ها و عصاره‌های ولرم مناسب هستند زیرا تغذیه لازم را بدون نیاز به جویدن زیاد فراهم می‌کنند.
غذاهای غنی از پروتئین: منابع پروتئینی نرم مانند تخم‌مرغ همزده و ماهی پخته و ریز شده برای بهبود روند درمان بسیار مفید هستند.
هیدراتاسیون: هیدراته ماندن بدن بسیار مهم است، اما از نوشیدنی‌های داغ خودداری کنید. آب بهترین گزینه است و در روزهای اولیه پس از کشیدن دندان باید از نوشیدنی‌های الکلی، کافئین‌دار، گازدار یا داغ پرهیز کنید.
همچنین، بهتر است از موارد زیر اجتناب کنید:
- غذاهای تند: می‌توانند باعث تحریک زخم شوند.
- غذاهای خشک و سخت: غذاهایی مانند آجیل، چیپس و پاپکورن ممکن است در محل کشیدن دندان گیر کرده و روند بهبودی را مختل کنند.
- غذاها و نوشیدنی‌های خیلی داغ: می‌توانند باعث ناراحتی شوند و ممکن است روند درمان را مختل کنند.
به یاد داشته باشید که روند بهبودی هر فرد متفاوت است. در صورتی که نگرانی خاصی دارید یا کشیدن دندان شما پیچیده بوده است، بهتر است توصیه‌های شخصی که دندانپزشک یا جراح دهان به شما می‌دهد را دنبال کنید.
ویتامین های بعد از کشیدن دندان
ویتامین C: این ویتامین به دلیل نقشش در بهبود و تقویت سیستم ایمنی شناخته شده است. ویتامین C به ترمیم بافت‌ها و رشد بافت‌های همبند جدید در محل کشیدن دندان دندان کمک می‌کند. منابع غذایی غنی از ویتامین C شامل پرتقال، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای و بروکلی هستند.
ویتامین A: این ویتامین در حفظ و ترمیم بافت‌های نرم و غشاهای مخاطی کمک می‌کند. منابع غذایی ویتامین A شامل سیب‌زمینی شیرین، هویج و سبزیجات برگ‌سبز تیره هستند.
ویتامین D: ویتامین D برای بازسازی و سلامت استخوان‌ها ضروری است و می‌تواند در بهبود استخوان فک اطراف محل کشیدن دندان دندان مفید باشد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید به‌طور ایمن و مصرف مواد غذایی مانند ماهی‌های چرب، محصولات لبنی غنی‌شده و زرده تخم‌مرغ می‌تواند به افزایش سطح ویتامین D کمک کند.
کلسیم: این ماده معدنی برای سلامت استخوان‌ها اهمیت دارد و همراه با ویتامین D به بهبود استخوان فک کمک می‌کند. منابع غذایی غنی از کلسیم شامل محصولات لبنی، شیرهای گیاهی غنی‌شده و سبزیجات برگ‌سبز هستند.
زینک (روی): زینک در بهبود زخم‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارد. منابع غذایی غنی از زینک شامل گوشت گاو، تخمه کدو و عدس هستند.
مراقبت های بعد از کشیدن دندان
استراحت: استراحت پس از کشیدن دندان به بدن کمک می‌کند تا سریع‌تر بهبود یابد. از انجام فعالیت‌های سنگین به مدت حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت خودداری کنید تا خونریزی از محل کشیدن دندان متوقف شود.
کمپرس یخ: در ۲۴ ساعت اول، کمپرس یخ را به‌طور متناوب (۱۵ دقیقه روی صورت، ۱۵ دقیقه استراحت) روی گونه خود قرار دهید تا ورم کاهش یابد.
نگهداری از ناحیه کشیدن دندان: در ۲۴ ساعت اول از شستشوی دهان خودداری کنید. پس از آن، با آب نمک گرم به‌آرامی دهان خود را چندین بار در روز، به‌ویژه بعد از غذا خوردن، شستشو دهید تا ناحیه تمیز بماند.
مصرف غذاهای نرم: همانطور که ذکر شد، از غذاهای نرم و مغذی استفاده کنید که نیاز به جویدن زیاد نداشته باشند و به ناحیه کشیدن دندان آسیب نرسانند.
اجتناب از مصرف برخی مواد:
سیگار کشیدن: تا حد امکان از سیگار کشیدن خودداری کنید زیرا می‌تواند فرآیند بهبود را کند کرده و خطر عوارض را افزایش دهد.
حرکات مکیدن: از استفاده از نی یا تف کردن خودداری کنید تا لخته خون که در حفره ایجاد شده جابجا نشود.
دنبال کردن دستورالعمل‌های دندانپزشک: دندانپزشک ممکن است داروهای مسکن یا آنتی‌بیوتیک تجویز کند. این داروها را طبق دستور مصرف کنید و از جلسات معاینه پیگیری غافل نشوید.
غذاهایی که به هنگام دندان درد باید از انها اجتناب کنید:
برای کاهش درد دندان‌درد، توجه به نوع غذاهایی که مصرف می‌کنید بسیار مهم است، زیرا برخی از آن‌ها می‌توانند درد را تشدید کنند. در ادامه به غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب کنید و همچنین خوراکی‌های سردی که می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند، اشاره شده است:
- غذاهای سفت: خوردن تنقلاتی مانند چیپس، پاپکورن و آب‌نبات‌های سفت می‌تواند فشار زیادی به دندان دردناک وارد کرده و درد را افزایش دهد.
- غذاهای چسبناک: آب‌نبات‌های نرم، آدامس و کارامل ممکن است به دندان آسیب‌دیده بچسبند و درد را بیشتر کنند.
- غذاهای اسیدی: میوه‌های ترش، گوجه‌فرنگی و ترشی‌ها می‌توانند باعث تحریک دندان‌های حساس شوند.
- غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد: غذاهایی با دمای بسیار بالا یا پایین ممکن است باعث تشدید حساسیت و درد دندان شوند. بهتر است غذاها را در دمای ملایم مصرف کنید.
- غذاها و نوشیدنی‌های شیرین: شکر می‌تواند به پوسیدگی دندان‌ها دامن بزند و درد را در دندان‌های خراب یا آسیب‌دیده تشدید کند.
غذاهای سرد برای کاهش التهاب و تسکین درد دندان
مصرف خوراکی‌های سرد می‌تواند به بی‌حس کردن عصب‌ها و کاهش التهاب کمک کند و به طور موقت از شدت درد بکاهد:
بستنی: بستنی نرم و ساده می‌تواند ناحیه دردناک را آرام کند، اما از انواعی که دارای مغز یا تکه‌های سخت هستند خودداری کنید.
میوه‌های سرد: میوه‌های نرم مانند موز یا سس سیب که در یخچال سرد شده‌اند می‌توانند تسکین‌دهنده باشند.
ماست سرد: مصرف ماست سرد می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند و برای دندان‌های حساس ملایم است.
اسموتی‌های سرد: اسموتی‌هایی که با میوه‌های خنک تهیه شده‌اند، مغذی بوده و می‌توانند به تسکین درد کمک کنند. از میوه‌های دارای دانه یا میوه‌های اسیدی که ممکن است دندان‌ها را تحریک کنند، خودداری کنید.
تکه‌های یخ: مکیدن تکه‌های یخ می‌تواند به طور موقت درد را بی‌حس کند، اما از گاز زدن آن‌ها پرهیز کنید، چرا که ممکن است آسیب بیشتری به دندان وارد کند.
در نهایت، این خوراکی‌ها تنها به تسکین موقتی درد کمک می‌کنند. برای درمان طولانی‌مدت، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت اصلی مشکل تشخیص داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.
بهداشت دندان مناسب به هنگام دندان درد
۱- مسواک زدن ملایم: از مسواک با برس نرم استفاده کنید و با دقت اطراف ناحیه حساس را تمیز کنید. از مسواک زدن شدید خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث تحریک لثه‌ها و دندان آسیب‌دیده شود.
۲- خمیر دندان حاوی فلوراید: استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید می‌تواند به بازسازی مینای دندان و کاهش درد ناشی از پوسیدگی کمک کند.
۳- نخ دندان کشیدن با دقت: همچنان روزانه از نخ دندان استفاده کنید، اما از برخورد آن با نواحی دردناک یا متورم لثه‌ها پرهیز کنید.
۴- شستشو با آب نمک: شستن دهان با آب گرم و نمک می‌تواند به کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌های مضر اطراف ناحیه دردناک کمک کند. یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و چند بار در روز به آرامی دهان را بشویید.
۵- اجتناب از مصرف دخانیات: سیگار کشیدن یا استعمال دخانیات می‌تواند دندان‌درد را تشدید کرده و فرآیند بهبود را به تأخیر بیندازد.
۶- مشاوره با دندانپزشک: معاینه‌های منظم و جرمگیری حرفه‌ای دندان‌ها بسیار مهم است. اگر دندان‌درد ادامه دارد، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت اصلی مشکل شناسایی شود.
رژیم غذایی سالم برای دندان درد
غذاهای نرم: به سراغ غذاهایی مانند تخم‌مرغ نیمرو، اسموتی، پوره سیب‌زمینی و سوپ بروید. این غذاها نیاز به جویدن کمتری دارند و فشار کمتری به دندان‌ها وارد می‌کنند.
غذاهای غنی از کلسیم: محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست دارای کلسیم بالایی هستند که به استحکام دندان‌ها کمک می‌کند. برای منابع غیر لبنی، از بادام، سبزیجات برگ سبز و شیرهای گیاهی غنی‌شده استفاده کنید.
غذاهای سرشار از ویتامین C: موادی مانند فلفل دلمه‌ای، سیب‌زمینی شیرین، پرتقال و کیوی به تقویت سلامت لثه‌ها و جلوگیری از التهاب کمک می‌کنند.
منابع فسفر: غذاهایی مانند تخم‌مرغ، ماهی و گوشت بدون چربی حاوی فسفر هستند که به ترمیم مینای دندان کمک می‌کند.
پرهیز از غذاهای شیرین و اسیدی: مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی قند و اسید بالا می‌تواند درد دندان را تشدید کند و خطر پوسیدگی را افزایش دهد. از نوشابه، آب‌نبات و شیرینی‌ها دوری کنید.
هیدراته ماندن: نوشیدن مقدار زیادی آب به شستشوی ذرات غذا و باکتری‌ها از دهان کمک کرده و خطر عفونت دندان را کاهش می‌دهد.
غذاهای ضدالتهاب: افزودن مواد غذایی با خاصیت ضدالتهابی مانند زردچوبه، زنجبیل و ماهی‌های غنی از امگا ۳ می‌تواند به کاهش تورم و ناراحتی کمک کند.
با رعایت این نکات، می‌توانید به کاهش درد و حفظ سلامت دهان و دندان خود کمک کنید.
سوالات متداول غذا برای دندان درد
غذاهای نرم و غنی از مواد مغذی که به حداقل جویدن نیاز دارند، برای دندان درد مناسب ترند. گزینه ها عبارتند از اسموتی، ماست، سوپ، پوره سیب زمینی و تخم مرغ نرم پخته شده.
بله، سوپ‌های گرم (نه داغ) می‌توانند بدون نیاز به جویدن زیاد، به تسکین دندان درد کمک کنند. سوپ ها همچنین آبرسان هستند که برای سلامت کلی دهان مفید است.
انتخاب بین غذاهای سرد یا گرم به حساسیت شما بستگی دارد. غذاهای سرد، مانند بستنی یا اسموتی های سرد، می توانند ناحیه را بی حس کنند و التهاب را کاهش دهند و تسکین موقتی ایجاد کنند. غذاهای گرم باید ملایم باشند و خیلی گرم نباشند، زیرا دمای شدید می تواند درد را تشدید کند.
بله، غذاهای نرم به کاهش درد دندان کمک می کنند زیرا به جویدن کمتری نیاز دارند و فشار کمتری به لثه و دندان وارد می کنند. همچنین کمتر احتمال دارد که ناحیه آسیب دیده را تحریک یا آسیب ببینند.
آیا محصولات لبنی می توانند درد دندان را تشدید کنند؟
لبنیات به طور معمول باعث تشدید دندان درد نمی شوند و به دلیل داشتن کلسیم زیاد مفید هستند که باعث تقویت دندان ها می شود. با این حال، اگر شما دچار عدم تحمل لاکتوز هستید یا اگر لبنیات بسیار سرد است، به طور بالقوه می تواند باعث ناراحتی شود.
آیا مصرف غذاهای ضد التهاب می تواند به بهبود دندان درد کمک کند؟
بله، مصرف غذاهایی با خواص ضد التهابی مانند زردچوبه، زنجبیل، اسیدهای چرب امگا ۳ (که در ماهی‌هایی مانند سالمون و بذر کتان وجود دارد) و سبزیجات برگ سبز می‌تواند به کاهش التهاب و کاهش درد در ناحیه آسیب‌دیده کمک کند.
